System PCV w samochodzie: Kluczowe informacje dla każdego kierowcy

System PCV, czyli system odpowietrzania skrzyni korbowej (ang. Positive Crankcase Ventilation), jest jednym z wielu, często niedocenianych, ale niezwykle ważnych elementów współczesnych silników spalinowych. Jego głównym zadaniem jest usuwanie szkodliwych gazów, które gromadzą się w skrzyni korbowej podczas pracy jednostki napędowej. Bez sprawnego działania tego systemu, silnik narażony jest na szereg negatywnych konsekwencji, od zwiększonego zużycia paliwa, po poważne uszkodzenia mechaniczne. Zrozumienie jego funkcji i potencjalnych problemów jest kluczowe dla każdego właściciela pojazdu.

Co to jest system PCV i jak działa?

Podczas spalania mieszanki paliwowo-powietrznej w cylindrach silnika, pewna ilość gazów przedostaje się przez pierścienie tłokowe do skrzyni korbowej. Te gazy, zwane gazami podkarterowymi, zawierają nie tylko spaliny, ale także niespalone paliwo, parę wodną i produkty utleniania oleju. Bez odpowiedniego odprowadzenia, ciśnienie w skrzyni korbowej wzrasta, co może prowadzić do wycieków oleju przez uszczelki i uszczelniacze.

System PCV działa na zasadzie podciśnienia wytwarzanego przez kolektor ssący silnika. Gazy podkarterowe są zasysane z przestrzeni pod tłokami, przepływają przez zawór PCV, a następnie są kierowane z powrotem do kolektora ssącego, gdzie mieszają się ze świeżą mieszanką paliwowo-powietrzną i są ponownie spalane. Dzięki temu rozwiązaniu ograniczona jest emisja szkodliwych substancji do atmosfery oraz zapobiega się gromadzeniu się szkodliwych osadów w silniku.

Kluczowe elementy systemu PCV

System PCV zazwyczaj składa się z kilku podstawowych elementów, które współpracują ze sobą, aby zapewnić jego prawidłowe działanie:

• Zawór PCV: Jest to serce całego systemu. Jest to zawór jednokierunkowy, który reguluje przepływ gazów podkarterowych w zależności od podciśnienia w kolektorze ssącym. W nowoczesnych samochodach jest to często zawór elektromagnetyczny, który jest sterowany przez komputer silnika.
• Przewody PCV: Specjalne węże gumowe lub plastikowe, które łączą skrzynię korbową z kolektorem ssącym, przechodząc przez zawór PCV. Muszą być odporne na wysoką temperaturę i kontakt z olejem.
• Filtr PCV (czasami): W niektórych systemach, zwłaszcza w silnikach turbodoładowanych, może występować dodatkowy filtr lub separator oleju, który zapobiega przedostawaniu się oleju do kolektora ssącego.

Typowe problemy i objawy awarii systemu PCV

Z biegiem czasu, elementy systemu PCV mogą ulec zużyciu, zanieczyszczeniu lub uszkodzeniu. Najczęściej problem dotyczy zaworu PCV, który może się zablokować w pozycji otwartej lub zamkniętej, lub przewody, które mogą się zatkać lub sparciałe. Objawy wskazujące na awarię systemu PCV są często subtelne, ale ignorowanie ich może prowadzić do poważnych konsekwencji:

• Zwiększone zużycie oleju: Zablokowany zawór PCV może powodować nadmierne ciśnienie w skrzyni korbowej, co skutkuje wyciekami oleju przez uszczelki.
• Nierówna praca silnika: Zbyt duże lub zbyt małe podciśnienie w systemie może zakłócać skład mieszanki paliwowo-powietrznej, prowadząc do problemów z obrotami biegu jałowego, gaśnięcia silnika lub szarpania.
• Dymienie z rury wydechowej: Szczególnie niebieski dym może świadczyć o tym, że olej dostaje się do komory spalania przez nieszczelny system PCV.
• Wycieki oleju: Jak wspomniano, wysokie ciśnienie w skrzyni korbowej jest główną przyczyną wycieków przez uszczelki i simmeringi.
• Zanieczyszczenie kolektora ssącego: Osady olejowe mogą gromadzić się w kolektorze ssącym, zmniejszając jego przepustowość i wpływając na pracę silnika.

Konserwacja i wymiana elementów systemu PCV

Regularna kontrola i konserwacja systemu PCV jest kluczowa dla utrzymania silnika w dobrym stanie. Chociaż nie ma ściśle określonych interwałów wymiany, zaleca się sprawdzenie jego stanu podczas każdego przeglądu serwisowego. Zawór PCV jest stosunkowo tanim elementem i jego wymiana jest zazwyczaj prostym zabiegiem. Warto go wymieniać profilaktycznie co kilkadziesiąt tysięcy kilometrów, zwłaszcza jeśli pojawiają się jakiekolwiek objawy jego nieprawidłowego działania.

Przewody PCV również powinny być sprawdzane pod kątem pęknięć, przetarć lub zatkania. Jeśli są one zanieczyszczone lub uszkodzone, należy je wymienić. W przypadku niektórych samochodów, zwłaszcza tych z turbosprężarką, zaleca się również regularne czyszczenie lub wymianę separatora oleju. Sprawny system PCV to gwarancja czystszego silnika, niższej emisji spalin i dłuższej żywotności jednostki napędowej.